(Cadn.com.vn) - Năm 1966, Tướng Charles de Gaulle, lúc đó là Tổng thống, vì lý do bảo vệ chủ quyền và độc lập của nước Pháp nên đã quyết định rút khỏi Bộ chỉ huy quân sự của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương  (NATO). Tuy nhiên, theo tờ Le Figaro (Pháp) trong bài bình luận số ra gần đây cho hay suốt 20 năm qua, nhất là dưới thời của Tổng thống Mitterrand, thuộc đảng Xã hội, đã tiến hành những cuộc thương lượng bí mật với các thành viên chủ chốt trong khối NATO, nhất là Mỹ nhằm đưa nước Pháp trở lại khối này. Nhưng những nỗ lực của Tổng thống Mitterrand không đem lại kết quả như mong muốn. Song, không vì thế mà Pháp từ bỏ ý định trở lại NATO. Nhất là trên thực tế, quân đội Pháp đã có nhiều hoạt động cùng với NATO trên các chiến trường khác nhau nhất là ở Afghanistan trong suốt gần 10 năm qua.

Tổng thống Nicolas Sarkozy ngày 11-3 tuyên bố, Paris sẽ tham gia trở lại Bộ chỉ huy NATO. Ảnh: Reuters

Ngày 11-3, hơn 40 năm sau khi cựu Tổng thống Charles de Gaulle quyết định rút Pháp ra khỏi NATO, Tổng thống Nicolas Sarkozy tuyên bố Paris sẽ tham gia trở lại Bộ chỉ huy này. Phát biểu với các sĩ quan quân đội, quan chức và chuyên gia quốc phòng quốc tế tại thủ đô Paris, Tổng thống Nicolas Sarkozy nói: “Đã tới thời khắc để chấm dứt tình trạng này vì lợi ích của cả Pháp lẫn Châu Âu. Chỉ khi tham gia trở lại, chúng ta (Pháp) mới giành lại được vị trí xứng đáng trong tất cả các bộ chỉ huy quan trọng của NATO”. Tuy nhiên, ông Nicolas Sarkozy khẳng định rằng Pháp sẽ duy trì khả năng răn đe hạt nhân độc lập bên ngoài các cơ cấu của NATO.

Ngay lập tức, Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết, Mỹ hoan nghênh quyết định của Pháp tham gia trở lại Bộ chỉ huy quân sự NATO. Thư ký báo chí Bộ QUốC phòng Mỹ Geoff Morrell nói: “Mặc dù binh lính Pháp đã chiến đấu dũng cảm bên cạnh quân đội của chúng tôi ở Afghanistan, nhưng việc họ tham gia đầy đủ vào tất cả các vấn đề của NATO vẫn là một tin vui”. Mỹ mong muốn sẽ được “phối hợp thậm chí chặt chẽ hơn với Pháp trong nhiều thập kỷ tới”. Tổng Thư ký NATO Jaap de Hoop Scheffer đang có chuyến thăm chính thức tới các nước Hungary, Cộng hòa Czech và Ba Lan cũng lên tiếng hoan nghênh quyết định của Paris trở lại Bộ chỉ huy quân sự NATO sau hơn 40 năm bị gián đoạn.

Trong khi đó, dư luận Pháp đã đặt ra nhiều câu hỏi và một số chính trị gia có những quan điểm khác nhau rằng vì sao Pháp quyết định trở lại NATO trong thời điểm hiện nay. Theo báo chí Pháp, quyết định nói trên của Tổng thống Nicolas Sarkozy không được phe hữu, gần với chính phủ, nhất trí ủng hộ. Tờ La Croix đưa tin: 2 cựu thủ tướng thuộc cánh hữu, Alain Juppé và Dominique de Villepin, đã bày tỏ thái độ chống đối, hay nói đúng hơn là rất dè dặt khi đưa Pháp trở lại Bộ chỉ huy NATO. Riêng cựu Thủ tướng Villepin đã không ngần ngại đánh giá cử chỉ của Tổng thống Nicolas Sarkozy là một sai lầm về mặt hình ảnh và chiến lược. Trên tờ Le Monde, Laurent Zecchini bình luận rằng Tổng thống Nicolas Sarkozy đã chọn đúng thời điểm ngoại giao để loan báo tin Pháp trở lại trong Bộ chỉ huy của NATO.

Quân đội Pháp tại chiến trường Afghanistan theo lệnh điều động của NATO. Ảnh: AFP

Nguyên nhân là vì xích lại gần nước Mỹ của ông Barack Obama dễ hơn là xích lại gần nước Mỹ của ông G.W.Bush. Đặc biệt, trong cuộc chiến tranh ở Iraq, mâu thuẫn Pháp-Mỹ lên cao khi Paris không đồng tình việc Washington phát động tấn công, làm cho quan hệ giữa 2 bờ Đại Tây Dương suốt một thời gian dài băng giá. Nhưng Laurent Zecchini cũng khuyên Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy không nên gắn liền việc Paris trở lại trong vòng tay của NATO với hoài bão sẽ thực hiện được nhiều bước tiến trong việc thành lập một hệ thống quốc phòng chung cho khối Châu Âu. Theo Laurent Zecchini lý giải, nếu như đại sứ của tất cả các nước thành viên trong Hội đồng NATO có tiếng nói ngang nhau, thì có một điều mà không ai có thể chối cãi, đó là tiếng nói của đại diện Mỹ luôn mang tính quyết định hầu hết các vấn đề trọng yếu.

Chính yếu tố này làm cho những chính khách Pháp có niềm kiêu hãnh dân tộc vô cùng tự ái và không chấp nhận điều đó xảy ra. Gần đây, tại Hội nghị về An ninh, tổ chức ở Munich (Đức), Tổng thống Nicolas  Sarkozy đã không ngần ngại khi đặt nước Pháp nằm trong “gia đình phương Tây”. Giới quan sát chính trị coi đó như là một tín hiệu báo trước cho việc Paris sẽ trở lại Bộ chỉ huy của NATO để tham gia đầy đủ các hoạt động của khối này. Song, tờ Le Monde (Pháp) cũng bày tỏ hy vọng rằng kể từ nay hình ảnh của Pháp trong thế giới Arab - Hồi giáo sẽ không bị hư hao vì quyết định xích lại gần Mỹ của Tổng thống Nicolas Sarkozy. Tuy nhiên, đó cũng chỉ là hy vọng, còn trên thực tế mới là câu trả lời chính xác nhất vì vai trò của Pháp tại Bộ chỉ huy của NATO!

Lê Minh Châu